Trong những thập kỷ gần đây, mối đe dọa môi trường từ ngành công nghiệp nhựa ngày càng được chú ý nhiều hơn. Người tiêu dùng, các doanh nghiệp và chính phủ đã lưu ý và đang giải quyết vấn đề bằng cách thực hiện hành vi hoặc hành động pháp lý. Tuy nhiên, mối liên hệ giữa nhựa với biến đổi khí hậu là không rõ ràng. Liệu việc thực hiện mục tiêu net zero có đẩy nhanh quá trình chuyển đổi carbon thấp không?
Câu trả lời là CÓ. Việc thực hiện mục tiêu net zero đang hướng tới 3 lợi ích rõ rệt nhất:
- Thể hiện cam kết giảm phát thải KNK.
- Tăng danh mục sản phẩm có hàm lượng carbon thấp có giá trị.
- Góp phần giảm thiểu rủi ro, khó khăn khi xuất khẩu sản phẩm sang các thị trường khác như giảm/tránh thuế carbon.
Sử dụng các nguồn tài nguyên tái tạo
Trong số tất cả các ngành cần chuyển sang Net Zero, ngành nhựa là ngành dễ nhận biết nhất đối với người tiêu dùng. Cho dù đó là một loại nước ngọt nổi tiếng, một chai dầu gội đầu, hay một hộp đựng đầy đủ thức ăn mang đi, nhựa đóng một vai trò cơ bản trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng tài nguyên tái tạo trong ngành nhựa không phải là vấn đề đơn giản. Mặc dù việc tái chế nhựa vẫn tiếp tục “Hơn 50% tổng số nhựa từng được sản xuất đã được sản xuất từ năm 2000”, nhưng thực tế là phần lớn nhựa vẫn bị lãng phí. Vì sao?
Vòng đời tuyến tính
Không còn nghi ngờ gì nữa, việc tạo ra một ngành công nghiệp nhựa bền vững, thân thiện với môi trường từ các nguồn tài nguyên tái tạo là một vấn đề phức tạp nhất cần phải giải quyết. Thách thức đối với ngành nhựa luôn nằm ở vòng đời tuyến tính của nó – một quá trình có vấn đề từ đầu đến cuối. Đầu tiên, vì nhựa là chất hóa dầu được tạo ra từ quá trình xử lý nhiên liệu hóa thạch không thể tái tạo, nên nguyên liệu thô phải được chiết xuất. Thứ hai, bản thân quá trình xử lý tạo ra một lượng lớn khí nhà kính. Thứ ba, vì nhựa thường được sử dụng một lần, người tiêu dùng thường vứt bỏ sản phẩm sau khi sử dụng xong. Điều này dẫn đến vấn đề môi trường cuối cùng: thay vì trở thành tài nguyên tái tạo, nhựa thường bị chôn lấp.
Khi kinh tế tuần hoàn là cần thiết
Diễn đàn Kinh tế Thế giới cho biết: “Cách thoát khỏi ngõ cụt là thay đổi hệ thống – từ bỏ nền kinh tế tuyến tính để chuyển sang nền kinh tế tuần hoàn”. Nó nhìn nhận rằng một giải pháp có thể liên quan đến nhựa làm từ nguồn nguyên liệu tái tạo. WEF đề xuất rằng việc chiết xuất carbon – khối xây dựng của nhựa – từ các nguyên liệu thô có thể tái tạo như chất thải, sinh khối, và thậm chí C02 không chỉ là khả năng mà còn là điều có thể thực hiện được. Đề cập đến một nhóm các nhà khoa học quốc tế, WEF cho biết rằng “sự kết hợp giữa sinh khối, C02 và chất thải tái chế (với tỷ lệ tái chế hiệu quả là 70%) có thể được sử dụng để sản xuất nhựa với lượng khí thải bằng không.”
Bước tiến mới trong việc sử dụng tài nguyên tái tạo
Nhiều doanh nghiệp và chính phủ đang tiến hành đánh giá các công nghệ tái chế tiên tiến để xử lý chất thải nhựa từ các nguồn tài nguyên tái tạo. Mặc dù ở Việt Nam, việc sử dụng nguồn tái tạo nhựa chưa phổ biến, nhưng đã có những doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực tái chế nhựa thông minh. Điều này có thể được coi là một tín hiệu tích cực hướng tới mục tiêu “zero emissions.”
Bên cạnh việc chuyển sang nguồn tài nguyên tái tạo, các công ty nhựa cũng đang nỗ lực không ngừng để cải tiến và sáng tạo ra những loại nguyên liệu mới giảm phát thải CO2.
TBM và sáng kiến sản xuất giấy Limex từ đá vôi
Thông qua công nghệ làm giấy từ đá vôi, startup Nhật Bản có tên TBM đã thu hút một khoản đầu tư hàng tỷ yên. Giấy Limex của công ty không sử dụng gỗ và nước như giấy truyền thống, thay vào đó, nó sử dụng đá vôi, một nguồn tài nguyên “gần như không bao giờ cạn kiệt” trên trái đất. Theo TBM, để sản xuất một tấn giấy thông thường, cần mất 100 tấn nước, trong khi giấy Limex không đòi hỏi nước. Thay vào đó, chỉ cần ít hơn một tấn đá vôi và 200kg chất đàn hồi polyolefin.
Nobuyoshi Yamasaki, người sáng lập TBM, cho rằng đây là một giải pháp đối với lo ngại về phá rừng và khan hiếm nước sạch khi dự kiến nhu cầu giấy sẽ tăng gấp đôi vào năm 2030.
Giấy Limex không chỉ vượt trội về độ bền mà còn có khả năng chống nước và ít phai màu hơn theo thời gian so với giấy thông thường. Nghiên cứu này đã nhận được sự đánh giá tích cực từ cộng đồng doanh nghiệp và các cơ quan chính phủ. Nếu chỉ có 5% lượng giấy tiêu thụ trên thế giới được làm từ đá vôi, chúng ta có thể tiết kiệm lượng nước tương đương với nhu cầu hàng năm của 220 triệu người. Công nghệ sản xuất giấy Limex từ đá cũng phát thải khí nhà kính ít hơn 20% so với phương pháp thông thường.
Tham gia các chương trình liên quan đến carbon neutral
‘Carbon neutral’ hoặc ‘Carbon zero’ là trạng thái mà một tổ chức, sản phẩm hoặc dịch vụ đã đo lường chính xác lượng khí thải nhà kính của mình và thực hiện các chiến lược để quản lý, giảm thiểu và bù đắp tác động của chúng.
Các chương trình trung tính carbon đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi toàn cầu đến Net Zero. Chúng cho phép các tổ chức chịu trách nhiệm đầy đủ về lượng khí thải carbon hiện tại, đồng thời lập kế hoạch và thực hiện những thay đổi dài hạn cùng với các sáng kiến quốc gia về khử cacbon.
Ví dụ, các nhà lãnh đạo công nghệ như Google đã công bố việc ‘xóa sổ’ lượng khí thải carbon thông qua các sáng kiến như ‘kết hợp năng lượng gió và năng lượng mặt trời’, ‘nâng cao dung lượng pin’ và đầu tư vào ‘bù đắp carbon chất lượng cao’.
Than gia các chương trình liên quan đến carbon neutral giúp doanh nghiệp xây dựng mục tiêu rõ ràng và có hệ thống hơn, đồng thời cam kết này cũng khuyến khích họ thực hiện các biện pháp tích cực hơn trong việc giảm thiểu tác động của họ đối với môi trường.
Trở thành thành viên của các tổ chức bền vững
Các công ty sẽ đo lường mức độ phát thải CO2 của mình bằng phương pháp LCA (Life cycle assessment). Để việc đo lường được minh bạch, chính xác và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn, họ thường tham gia các tổ chức lớn, uy tín nhằm được cung cấp dữ liệu đo lường và hướng dẫn thực thi.
Một số tổ chức bền vững uy tín bạn có thể quan tâm:
Together for Sustainability (TfS)
TFS (Toward Sustainable Chemistry) là một hiệp hội quốc tế phi lợi nhuận, có văn phòng chính tại Brussels, Bỉ. Đây là tổ chức bao gồm các công ty hóa chất, họ đồng lòng xây dựng chuỗi cung ứng hóa chất bền vững và thiết lập các quy định nhằm đáp ứng nhu cầu và kỳ vọng về phát triển bền vững của xã hội.
TFS hỗ trợ và điều phối việc đo lường hiệu suất bền vững của các công ty hóa chất và nhà cung cấp của họ. Kết quả được chia sẻ với tất cả các thành viên TFS, giúp nâng cao hiệu quả và tối ưu chi phí, đồng thời khuyến khích sự hợp tác trong ngành và cải tiến liên tục. Để trở thành thành viên, các công ty phải tuân thủ các nguyên tắc của Responsible Care và Cộng đồng Toàn cầu của Liên Hợp Quốc.
World Business Council for Sustainable Development (WBCSD)
Thành lập vào năm 1995, Hội đồng Kinh doanh Thế giới cho Phát triển Bền vững (WBCSD) là một tổ chức nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình phát triển bền vững. Hoạt động chủ yếu của WBCSD bao gồm chia sẻ kiến thức về phát triển bền vững, thúc đẩy việc áp dụng các tiêu chuẩn và công cụ, và tạo điều kiện để định hình chung về chính sách.
Các công ty mong muốn tham gia WBCSD phải đề xuất một dự án mới để hợp tác theo sáng kiến. Họ cũng cần tham gia ít nhất vào hai dự án và cam kết đạt được phát thải Net-Zero (Phạm vi 1 và 2) vào năm 2050. Ngoài ra, họ cũng được khuyến khích hỗ trợ giải quyết phạm vi 3, tức là loại bỏ phát thải không trực tiếp từ chuỗi giá trị và sử dụng của công ty.
Nỗ lực của BASF trong việc giảm phát thải CO2 và hướng tới mục tiêu net zero
Trên hành trình hướng tới sự trung hòa về khí hậu, BASF đã đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng và đang phấn đấu trên toàn thế giới để đạt được mức phát thải CO2 bằng 0 vào năm 2050.
Trọng tâm của quá trình chuyển đổi hướng tới mức phát thải CO2 bằng không vào năm 2050 là việc sử dụng các công nghệ mới, thay thế nguyên liệu hóa thạch bằng khí tự nhiên từ các nguồn tái tạo thông qua điện từ. BASF đang đứng đầu trong việc thử nghiệm nhiều công nghệ này thông qua sự hợp tác với các đối tác.
Ngoài ra, BASF cũng cam kết chuyển đổi sang nguồn điện tái tạo và dự kiến đầu tư vào các dự án năng lượng gió. Để đảm bảo tính minh bạch và chi tiết về lượng khí thải carbon từ sản phẩm của mình, BASF đã phát triển một giải pháp kỹ thuật số độc quyền để tính toán hiệu quả PCF (từ đầu đến cổng) liên quan đến sản phẩm.
Họ cũng tham gia vào các tổ chức và diễn đàn như Together for Sustainability (TfS), World Business Council for Sustainable Development (WBCSD), và Low Carbon Emission Technologies (LCET) của World Economic Forum để đảm bảo sự đồng nhất trong các phương pháp tính toán phát thải Phạm vi 3.
Nguồn: europlas.com.vn