Điểm khác biệt giữa Carbon Neutral và Net Zero

Carbon neutral (Trung hòa carbon) ngày càng trở thành một xu hướng lớn trên toàn cầu. Hiện nay, có nhiều doanh nghiệp đang cam kết đạt được mục tiêu carbon neutral, net zero, hoặc các mục tiêu khác liên quan đến bảo vệ môi trường. Nguyên nhân chính của sự tăng cường này là nhận thức về tác động nặng nề của biến đổi khí hậu và ý thức về trách nhiệm của doanh nghiệp đối với môi trường.

Công ty công nghệ hàng đầu thế giới, Google, đã tuyên bố họ là doanh nghiệp đầu tiên cam kết hoàn thành mục tiêu carbon neutral. Điều này đặt ra câu hỏi lớn: Làm thế nào họ có thể đạt được điều này và việc này đồng thời mang lại những lợi ích gì?

Carbon neutral là gì?

Định nghĩa về Carbon-neutral

Carbon-neutral (Trung hòa carbon) là một thuật ngữ được thêm vào Từ điển Oxford từ năm 2006 và từ đó, đã trở thành một thuật ngữ chính thức. Carbon-neutral đơn giản là sự cân bằng giữa việc thải ra carbon và việc hấp thụ lượng khí thải carbon từ các bể chứa carbon, hoặc đơn giản là loại bỏ hoàn toàn lượng khí thải carbon. Các bể chứa carbon bao gồm các hệ thống tự nhiên như rừng, đất và đại dương, có khả năng hấp thụ nhiều carbon hơn lượng chúng thải ra.

Theo Ủy ban Liên minh Châu Âu, các bể rửa tự nhiên loại bỏ từ 9,5 đến 11 Gt CO2 mỗi năm. Tính đến thời điểm này, không có bể chứa carbon nhân tạo nào có thể loại bỏ carbon khỏi khí quyển ở quy mô cần thiết để chống lại sự nóng lên toàn cầu. Vì vậy, để trở thành carbon-neutral, các công ty thường có hai lựa chọn: giảm đáng kể lượng khí thải carbon của họ xuống mức 0 hoặc cân bằng lượng khí thải của họ thông qua các biện pháp bù đắp và mua tín dụng carbon.

Carbon-neutral không có nghĩa là cacbon-free

Mặc dù carbon-neutral và cacbon-free thường bị nhầm lẫn, nhưng chúng đều đề cập đến các khía cạnh khác nhau của hành động khí hậu. Các sản phẩm, dịch vụ hoặc công ty không có carbon là những sản phẩm, dịch vụ hoặc công ty không tạo ra bất kỳ lượng khí thải carbon nào trong quá trình sản xuất, cung cấp hoặc vận hành. Điều này phải áp dụng cho toàn bộ chuỗi cung ứng, bao gồm tất cả các nguyên liệu thô, hậu cần và đóng gói. Trên thực tế, không hoặc chưa có ví dụ nào về các sản phẩm không có carbon.

Ngược lại, bất kỳ công ty và bất kỳ sản phẩm nào cũng có thể trở thành carbon-neutral: có các tiêu chuẩn hiện hành để tính toán lượng khí thải của họ và các công ty có thể hỗ trợ các dự án bù đắp carbon được chứng nhận để bù đắp lượng khí thải đã tính toán.

Carbon neutral khác với Climate neutral như thế nào?

Carbon-neutral (Trung hòa carbon) và Climate-neutral (Trung hòa khí hậu) đều có nghĩa là một công ty giảm lượng khí thải nhà kính xuống bằng không. Tuy nhiên, climate-neutral tiến thêm một bước bằng cách xem xét lượng khí thải carbon của công ty từ thượng nguồn và hạ nguồn. Điều này có nghĩa là tất cả lượng phát thải liên quan đến công ty – không chỉ phát thải từ hoạt động của chính công ty – đều được tính đến.

Carbon-neutral phổ biến hơn climate-neutral, vì các công ty thường dễ dàng giảm lượng khí thải Phạm vi 1 và 2 hơn so với lượng phát thải Phạm vi 3 và 4. Chứng nhận climate neutral cũng khắt khe hơn, vì nó yêu cầu các công ty phải tính đến tất cả lượng khí thải của họ chứ không chỉ là những loại khí thải trực tiếp.

Tại sao cần carbon-neutral?

Trong 50 năm qua, nhiệt độ toàn cầu đã tăng 2% do lượng khí thải ngày càng tăng từ nền công nghiệp đại chúng. Điều này đã dẫn đến sự gia tăng hạn hán, lũ lụt và các tác động môi trường tiêu cực khác, gây ra cái chết, nạn đói và đau khổ cho con người, cũng như thiệt hại cho động vật hoang dã. Do đó, điều quan trọng là chúng ta, với tư cách là một cộng đồng toàn cầu, hành động để giảm lượng khí thải carbon. Khái niệm trở thành carbon-neutral thường được coi là phương pháp hay nhất trong ngành về mặt này.

Mục tiêu đạt mức phát thải bằng 0 cũng phù hợp với nhiều mục tiêu phát triển bền vững do Liên Hợp Quốc đặt ra vào năm 2018.

Tiến tới carbon neutral

Lượng khí thải carbon của bạn rất có thể không bằng 0 trừ khi bạn sống hoàn toàn không sử dụng điện hoặc điều hành công ty của mình hoàn toàn bằng năng lượng tái tạo. Bạn có thể tìm thấy các công cụ để tính toán lượng khí thải carbon của mình. Bạn cũng có thể thực hiện các bước để giảm trực tiếp hoặc bù đắp gián tiếp lượng khí carbon dioxide mà bạn thải trở lại môi trường. Chuyển sang các nguồn năng lượng tái tạo như sưởi ấm bằng gió, mặt trời hoặc địa nhiệt trực tiếp làm giảm lượng khí thải carbon của bạn; đi xe đạp hoặc đi bộ thay vì lái xe cũng vậy.

Các cá nhân và doanh nghiệp cũng có thể đầu tư vào bù đắp carbon, góp phần vào các dự án giảm lượng khí thải carbon toàn cầu (không phải lượng khí thải của chính bạn). Khi bạn đầu tư vào một dự án bù đắp carbon, bạn đang mua tín dụng carbon. Một tín dụng carbon tương đương với một tấn carbon dioxide. Bù đắp carbon cho các cá nhân thường được tập trung vào ngành hàng không vì bay tạo ra rất nhiều khí thải. Một chuyến bay khứ hồi từ Chicago đến Thành phố New York thải ra khoảng 630 pound carbon dioxide/hành khách.

Một số ví dụ khác về các dự án bù đắp carbon bao gồm trồng cây, khôi phục vùng đất ngập nước và quản lý đất nông nghiệp.

Net Zero carbon là gì?

Định nghĩa về Net Zero Carbon

“Net zero carbon” ám chỉ việc đạt được sự cân bằng tổng thể giữa lượng khí thải nhà kính được tạo ra và lượng khí thải nhà kính được loại bỏ khỏi bầu khí quyển. Điều này có thể được hiểu như một cán cân, trong đó lượng khí thải nhà kính được tạo ra phải cân bằng với lượng khí thải nhà kính được loại bỏ khỏi môi trường. Mục tiêu là không có thêm khí nhà kính nào được thêm vào bầu khí quyển trong bất kỳ năm nào ngoài lượng khí thải được loại bỏ.

Sau khi ngừng phát thải khí nhà kính từ nhiên liệu hóa thạch, cần phải xử lý lượng khí thải đã tích tụ trong bầu khí quyển trong nhiều năm. Net zero carbon có nghĩa là chúng ta vẫn có thể sản xuất một lượng nhất định khí thải, miễn là chúng được bù đắp bằng các biện pháp giảm khí nhà kính đã tồn tại trong bầu khí quyển. Điều này có thể bao gồm việc trồng rừng mới hoặc sử dụng công nghệ rút bớt khí nhà kính.

Tuy nhiên, để ngăn chặn biến đổi khí hậu, lượng khí thải mới phải giảm xuống càng thấp càng tốt. Nói cách khác, chúng ta cần tiến gần đến số 0 thực tế và chỉ dựa vào việc bù đắp khi cần thiết. Điều này đòi hỏi chúng ta phải nhanh chóng chuyển từ năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo.

Lợi ích của Net Zero Carbon

Lý thuyết của Net zero carbon là tạo ra một môi trường ổn định về khí hậu và thiết lập một hệ thống đo lường tiến trình hướng tới mục tiêu này. Nó cũng là nền tảng cho sự cam kết ngày càng mở rộng từ nhiều bên liên quan.

Một đánh giá sâu sắc hơn cho thấy việc đạt được net zero cũng có thể giảm độ nghiêm trọng của các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán và lũ lụt do mưa lớn. Hạn hán có thể ảnh hưởng đến chất lượng và nguồn nước, sản xuất nông sản và tăng rủi ro cháy rừng, cũng như làm giảm khả năng hấp thụ carbon của đất. Đạt được mục tiêu net zero cũng có thể giúp giảm thiểu diện tích đất khô hạn trên toàn cầu (sự gia tăng lâu dài trong điều kiện khô và nóng) tới 2/3. Ngoài ra, việc giảm sự nóng lên ở mức 1,5 độ C có thể giảm rủi ro lũ lụt trong các thảm họa lớn trên thế giới.

Về mặt kinh doanh, net zero giúp giảm thiểu rủi ro khí hậu cho các cổ đông mà không tạo ra sự gián đoạn đột ngột trong lợi nhuận ngắn hạn và mang lại lợi ích về danh tiếng cho các công ty hướng đến khách hàng có ý thức về khí hậu.

Tại sao Net Zero Carbon quan trọng?

Biến đổi khí hậu không phải là một vấn đề mà chúng ta có thể giải quyết ngay lập tức khi dừng sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Carbon dioxide, tác nhân chính gây ra biến đổi khí hậu, sẽ tồn tại trong bầu khí quyển và tiếp tục làm nóng hành tinh trong nhiều năm.

Do đó, giảm phát thải khí nhà kính là rất quan trọng, nhưng chúng ta không thể dừng lại ở đó. Mục tiêu cuối cùng là cân bằng lại quy mô và khôi phục khí hậu toàn cầu về mức độ trước khi có biến đổi khí hậu. Để đạt được điều đó, chúng ta cần giảm lượng khí thải nhà kính xuống 0 và sau đó xử lý lượng khí thải đã tích tụ bằng cách giảm lượng khí thải.

Sự Khác Biệt Giữa Zero Energy và Net Zero

Ngành công nghiệp sử dụng các thuật ngữ ‘Net Zero’ và ‘Zero Energy’, nhưng chúng không thể hoán đổi với nhau do có sự khác biệt trong cách tiếp cận. Dưới đây là giải thích chi tiết về sự khác biệt giữa chúng:

• Zero Energy: Đòi hỏi phải sản xuất nhiều năng lượng tái tạo tại chỗ bằng với mức tiêu thụ năng lượng của nguồn.
• Net Zero: Đạt được sự cân bằng tổng thể giữa lượng khí thải nhà kính được tạo ra và lượng khí thải nhà kính được loại bỏ khỏi bầu khí quyển, không nhất thiết phải sản xuất đủ năng lượng tái tạo tại chỗ.

Net zero thường ít phức tạp hơn và dễ đạt được hơn so với Zero Energy, vì nó không yêu cầu tính đến sự khác biệt về nguồn cung cấp và phân phối năng lượng. Điều này cũng cho phép một số ngành công nghiệp, như ngành sản xuất nhựa, hoạt động với mức tiêu thụ năng lượng cao hơn, miễn là chúng giảm lượng khí thải nhà kính đến mức thấp nhất có thể.

Phân biệt Net Zero và Carbon neutral

Sự khác biệt giữa carbon neutral và net zero là gì và liệu chúng có đồng nghĩa không? Thường xuyên được sử dụng thay thế cho nhau, hai thuật ngữ này thực sự đại diện cho những cách tiếp cận rất khác nhau đối với việc giảm lượng khí thải carbon và đối mặt với thách thức của biến đổi khí hậu.

Tìm hiểu sự khác biệt giữa carbon neutral và net zero có quan trọng không?

Việc đạt được mức phát thải ròng bằng 0 là một yếu tố quan trọng để đối mặt với khủng hoảng khí hậu, tuy nhiên, với nhiều tổ chức, ý nghĩa chính xác của việc cam kết carbon neutral hoặc net zero trong ngữ cảnh doanh nghiệp vẫn chưa được định rõ. Sự mơ hồ này có thể làm giảm tốc độ thực hiện các mục tiêu môi trường của doanh nghiệp.

Với sự gia tăng nhanh chóng của các công ty và chính phủ công bố các hình thức mục tiêu khử cacbon khác nhau, câu hỏi nảy sinh: mục tiêu nào là lựa chọn tốt nhất? Làm thế nào để lựa chọn con đường khử cacbon phù hợp nhất cho mỗi doanh nghiệp? Không phải tất cả các mục tiêu liên quan đến khí hậu đều giống nhau, và mỗi doanh nghiệp cần hiểu rõ sự khác biệt giữa carbon neutral và net zero để đưa ra quyết định phù hợp với giá trị, rủi ro và mức độ tham vọng của mình.

Hãy cùng tìm hiểu về các sắc thái đằng sau những thuật ngữ này và thảo luận về lý do tại sao một thuật ngữ có thể phù hợp hơn cái kia đối với các doanh nghiệp đang nỗ lực tạo ra ảnh hưởng lớn đối với khí hậu.

Phạm vi khác nhau

Vì không có mức giảm phát thải cụ thể mà bạn phải đạt được, việc trung hòa carbon vẫn có thể dẫn đến việc tạo ra lượng khí thải đáng kể.

Carbon neutral chỉ bao gồm phát thải khí nhà kính Phạm vi 1 và 2 (khí thải trực tiếp của công ty bạn), và phạm vi này có thể áp dụng cho cả sản phẩm và hoạt động cụ thể hoặc toàn bộ công ty. Nói tóm lại, mục tiêu trung hòa carbon là một đỉnh điểm có thể đạt được trong thời gian ngắn và là một xu hướng bắt đầu tích cực. Tuy nhiên, ngay cả khi tất cả các công ty đều trung hòa carbon, điều này vẫn không đủ để kiểm soát tăng nhiệt độ toàn cầu dưới mức tăng 1,5°C.

Trái lại, khái niệm net zero thực sự đồng nghĩa với việc bạn đã thực hiện mọi biện pháp có thể và sử dụng tất cả các công nghệ hiện đại để giảm lượng khí thải của bạn đến mức gần như không, trước khi bù đắp phần còn lại. Net zero bao gồm cả các Phạm vi KNK 1, 2 và 3. Trong đó, phạm vi 3 liên quan đến toàn bộ chuỗi giá trị của công ty, từ nguồn cung cấp mua vào đến quy trình xử lý cuối cùng của sản phẩm, đây là cam kết lớn hơn và phức tạp hơn nhiều để tính toán. Phát thải phạm vi 3 đôi khi được gọi là phát thải chuỗi giá trị và thường là yếu tố quyết định giúp công ty đạt được mức phát thải ròng bằng không.

Về mặt giá trị ngoại vi, các định nghĩa về carbon neutral và net zero có vẻ tương tự, tuy nhiên, kết quả đối với môi trường và mức độ công nhận trong hành động khí hậu là hoàn toàn khác nhau.

Tổng cộng, mục tiêu net zero của một công ty mạnh mẽ hơn về mặt định nghĩa và có ảnh hưởng lớn đến môi trường. Các công ty cam kết hướng tới net zero hứa hẹn sẽ giảm phát thải khí nhà kính từ cả Phạm vi 1, 2 và 3 xuống gần như không, sau đó loại bỏ mọi lượng khí thải còn lại.

Điều này cho thấy net zero là một mục tiêu dài hạn hơn và áp dụng cho toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp. Để duy trì tăng nhiệt độ toàn cầu dưới mức 1,5°C, việc hướng tới net zero là không thể thiếu.

PAS 2060

Bạn có thể được chứng nhận carbon neutral nếu tuân thủ các tiêu chuẩn do PAS 2060 đưa ra. PAS 2060 là tiêu chuẩn quốc tế về trung hòa carbon. Để đủ điều kiện là carbon neutral, các công ty cần thực hiện ba điều:

• Đo tổng lượng khí thải carbon của họ.
• Đặt mục tiêu giảm lượng khí thải (thật không may, điều này hoàn toàn phụ thuộc vào công ty, vì vậy điều này về cơ bản trở thành một tiêu chuẩn không hiệu quả).
• Mua tín dụng giảm carbon (như trang trại gió hoặc mặt trời) tương đương với tổng lượng khí thải của chúng.

SBTi Net-Zero Standard

Trong khi đó, vào tháng 10 năm 2021 (đúng thời điểm diễn ra COP26), SBTi đã phát hành Tiêu chuẩn Net-Zero của họ, được thiết kế để giúp các công ty đặt mục tiêu dựa trên cơ sở khoa học để đạt được net zero. Tiêu chuẩn này (Sáng kiến Mục tiêu Dựa trên Khoa học) có bốn yêu cầu chính:

• Tập trung vào việc giảm phát thải nhanh và sâu rộng. Hầu hết các công ty sẽ cần cắt giảm 90-95% lượng khí thải để đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu này.
• Đặt mục tiêu ngắn hạn và dài hạn dựa trên cơ sở khoa học. Trên thực tế, điều này có nghĩa là cắt giảm lượng khí thải nhanh chóng trong thời gian ngắn, cắt giảm 50% vào năm 2030 và hầu như không tạo ra khí thải (và vô hiệu hóa phần còn lại) vào năm 2050.
• Không tuyên bố là net zero cho đến khi đạt được các mục tiêu dài hạn (giảm 90-95% carbon và bù đắp loại bỏ lượng khí thải còn lại).
• Thực hiện các khoản đầu tư bổ sung cho biến đổi khí hậu. Ngoài hoạt động của chính họ, các công ty nên tìm cách tài trợ cho các dự án biến đổi khí hậu ở nơi khác (sau lần đầu tiên cắt giảm và bù đắp lượng khí thải của chính họ).

Yêu cầu các loại offset khác nhau

Carbon neutral đòi hỏi bạn phải cân bằng lượng khí thải của mình bằng cách thực hiện các biện pháp bù đắp tương đương, thường là thông qua các dự án giảm thiểu carbon. Những dự án này bao gồm trang trại gió và sản xuất năng lượng mặt trời, giúp giảm lượng carbon dioxide thải vào khí quyển hiện tại và trong tương lai.

Mặc dù những dự án này đóng góp tích cực cho môi trường, nhưng chúng chỉ giảm thiểu khí thải mà không loại bỏ carbon đã có trong khí quyển. Do đó, những biện pháp bù đắp này không đủ để đạt được mục tiêu giảm nhiệt độ toàn cầu dưới 1,5°C. Ngoài ra, chúng thường rẻ hơn nhiều so với các biện pháp loại bỏ carbon cần thiết để đạt được mục tiêu net zero.

Ngược lại, hiệu số net zero đòi hỏi loại bỏ carbon từ khí quyển, chủ yếu thông qua các phương pháp như thu khí trực tiếp và tăng cường khoáng hóa. Do công nghệ loại bỏ carbon mới mẻ (nhưng chưa phổ biến) và thời gian cần thiết để các dự án lâm nghiệp chuẩn bị sẵn sàng để loại bỏ carbon (trên 10 năm), những biện pháp này đắt hơn nhiều và khó khăn hơn để thực hiện.

Chúng cũng có thể có giá cao hơn tới mức gấp mười lần so với các biện pháp giảm thiểu carbon.

Nên hướng tới carbon neutral hay net zero?

Hướng tới carbon neutral là một bắt đầu tốt, và nếu bạn tiếp cận nó với quan điểm là giảm lượng khí thải carbon càng nhiều càng tốt trước khi thực hiện bù đắp, thì về cơ bản, điều đó tương đương với việc đạt được lượng khí thải ròng bằng không.

Tuy nhiên, từ sau COP26, thuật ngữ “net zero” đã trở nên phổ biến hơn và phản ánh mục tiêu toàn cầu là giữ cho nhiệt độ tăng dưới 1,5°C. Nó không chỉ áp dụng cho một doanh nghiệp cụ thể mà còn liên quan đến trạng thái tồn tại của toàn bộ loài người, một mục tiêu mà chúng ta có thể đạt tới trong tương lai.

Thuật ngữ “net zero” tập trung vào việc giảm lượng khí thải càng nhiều càng tốt cho con người, thường là 90-95%, và chỉ sau đó mới sử dụng bù đắp để giảm thiểu phần nhỏ còn lại.

Vì vậy, nếu bạn đang thực hiện các biện pháp môi trường tại nơi làm việc, chúng tôi khuyên bạn nên tập trung vào mục tiêu net zero thay vì carbon neutral. Tuy nhiên, hiện tại, carbon neutral vẫn là một mục tiêu khả thi, và đây có thể là bước khởi đầu tuyệt vời trên con đường hướng tới mục tiêu.