MES LAB MKT
Mỹ, Trung Quốc và châu Âu đang đua nhau để đạt được sự tự chủ trong lĩnh vực chip AI, đặc biệt là GPU, trong bối cảnh thị trường công nghệ trải qua hàng loạt biến động do nhu cầu cao về GPU.
Cơn sốt AI đang tạo nên một làn sóng mạnh mẽ trong làng công nghệ trong năm 2023, nhưng đằng sau sự hào hứng này là một cơn sóng ngầm xoay quanh chip AI, đặc biệt là GPU. Trong quá trình huấn luyện AI, chip đồ họa GPU đang chiếm ưu thế so với CPU nhờ khả năng thực hiện tính toán song song. Từ cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đến sự cố bất ngờ với việc sa thải CEO OpenAI Sam Altman, tất cả đều có liên quan đến chip AI.
Sự bùng nổ của AI tạo sinh đã đưa Nvidia trở thành ngôi sao sáng nhất trong lĩnh vực phần cứng. Chip H100 của họ là chip đồ họa GPU mạnh nhất trên thị trường, được sử dụng để vận hành các hệ thống siêu AI. Jensen Huang, CEO của Nvidia, mô tả H100 là “hệ thống đầu tiên trên thế giới được thiết kế cho siêu AI”. Trong thời kỳ sốt giá, mỗi chip có giá lên đến 46.000 USD.
Theo công ty nghiên cứu Omdia, chỉ trong một quý, Nvidia đã bán được nửa triệu chip H100. Sự đổ bộ vào chip cũng đã giúp Nvidia trở thành nhà thiết kế chip lớn nhất trên toàn cầu, với giá trị vốn hóa công ty vượt qua cả Netflix, Nike và Novo Nordisk cộng lại, đạt mốc 1.000 tỷ USD.
Cuộc đua về chip AI cũng khiến các nhà sản xuất chip khác không thể ngồi yên. Mặc dù bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm của Mỹ, Huawei được cho là đã thành công trong việc sản xuất các mẫu chip AI cơ bản để thay thế cho những khoảng trống mà Nvidia để lại. Theo Reuters, vào cuối tháng 10, Huawei đã giao hơn 60% trong tổng số 1.600 chip Ascend 910B cho Baidu để thay thế cho Nvidia A100. Mặc dù đây không phải là một đơn đặt hàng lớn, nhưng nó là một tín hiệu cho thấy Mỹ không còn giữ được độc quyền và Trung Quốc có cơ hội để mở rộng thị trường 7 tỷ USD trong nước.
Đối mặt với động thái của Mỹ, Trung Quốc đang có những động thái đáp trả tích cực. Sau khi thông qua Đạo luật Chip vào tháng 8/2022, Mỹ đã liên tục củng cố lệnh cấm nhằm ngăn Trung Quốc hưởng lợi từ gói hỗ trợ 53 tỷ USD. Chip AI trở thành một mặt hàng đặc biệt được chú ý. Nvidia, công ty đang thống trị thị trường GPU, bị cấm xuất khẩu chip A100 và H100 tiên tiến cho các doanh nghiệp Trung Quốc. Hành động của Mỹ được coi là một đòn mạnh vào tham vọng AI của Trung Quốc, nơi mà các công ty công nghệ lớn như Tencent, ByteDance, Baidu và Alibaba đang đẩy mạnh phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và AI tương tự như ChatGPT.
Ngay sau khi lệnh cấm được ban hành, các công ty Trung Quốc đã bắt đầu nỗ lực săn lùng và tích trữ chip AI. Theo các nhà phân tích, việc Mỹ ngăn chặn Nvidia bán chip có thể khiến Trung Quốc lùi lại trong cuộc đua AI. Đầu tháng 8, SCMP đưa tin từ nguồn tin trong chuỗi cung ứng cho biết hàng loạt công ty công nghệ lớn của Trung Quốc đã nhanh chóng đặt hàng khoảng 100.000 bộ chip A800 trị giá hơn một tỷ USD từ Nvidia, và dự kiến sẽ được giao trong năm nay. Bên cạnh đó, có thêm đơn hàng trị giá tổng cộng bốn tỷ USD sẽ được giao trong năm 2024.
Mặc dù phải đối mặt với lệnh cấm, các nhà sản xuất chip Trung Quốc vẫn lạc quan và xem đây như là động lực giúp họ tiếp cận quỹ 41 tỷ USD. Theo Reuters, quỹ Big Fund đang được chính phủ Trung Quốc âm thầm chuẩn bị nhằm tự chủ nguồn cung chip, tạo ra sự cân bằng với quỹ 53 tỷ USD của Mỹ.
Châu Âu cũng không ngồi yên khi thông qua gói hỗ trợ bán dẫn 47 tỷ USD vào tháng 4, với mục tiêu nhân đôi thị phần sản xuất chip của châu lục lên 20% vào năm 2030. SCMP trích dẫn lời của Thierry Breton, Ủy viên Thị trường Nội địa thuộc Ủy ban châu Âu, rằng đây là nỗ lực mới nhất của EU để đuổi kịp Mỹ và châu Á trong khả năng sản xuất chip.
Cuộc đua này không chỉ xoay quanh chip, mà còn liên quan đến nhiều bí mật chưa được tiết lộ trong ngành công nghiệp công nghệ. Ngày 17/11, Sam Altman, CEO của OpenAI, đã bất ngờ bị sa thải, nhưng sau đó được phục hồi chức vụ sau 5 ngày. Theo tài liệu được trang Wired tiếp cận, vào năm 2019, OpenAI đã ký một thỏa thuận trị giá 51 triệu USD để mua chip từ Rain AI, một công ty có trụ sở tại San Francisco, cách OpenAI chưa đến một dặm và chuyên nghiên cứu về một loại chip mô phỏng não người (NPU). Rain AI dự kiến sẽ tung ra sản phẩm đầu tiên của mình vào tháng 10 của năm sau. Điều đặc biệt là Altman, dưới danh nghĩa cá nhân, cũng đã đầu tư một triệu USD vào công ty này.
Altman đã lên tiếng phê phán chi phí đắt đỏ cho chip AI trong nhiều năm và dự đoán rằng trí tuệ nhân tạo có thể đối mặt với một “khủng hoảng tàn khốc” về chip. Ông cũng khẳng định rằng tốc độ phát triển của AI sẽ phụ thuộc vào thiết kế chip và chuỗi cung ứng mới.
Năm 2023 đánh dấu sự kết thúc của một chuỗi tuyên bố “tham chiến” từ các nhà sản xuất chip hàng đầu trên thế giới. AMD thông báo về bộ vi xử lý MI300X, thuộc dòng Instinct MI300, có hiệu suất tương đương với chip H100 mạnh mẽ nhất của Nvidia. Trong tháng trước, Microsoft giới thiệu chip Azure Maia 100 để cạnh tranh trực tiếp với Nvidia. Ngày 14/12, Intel công bố chip Gaudi3, chuyên dụng cho AI tạo sinh. Trong khi đó, ngày 13/11, Nvidia cũng công bố mẫu chip H200, dự kiến sẽ ra mắt thị trường trong quý II/2024, với hứa hẹn “tạo ra một bước nhảy vọt về hiệu suất, đặc biệt là khả năng suy luận của các mô hình AI xử lý dữ liệu lớn”.
Các chuyên gia dự đoán rằng chip AI sẽ tiếp tục là điểm nóng của ngành công nghiệp công nghệ trong năm tới khi AI tạo sinh tiếp tục bùng nổ, đặc biệt là khi GPU chuyên dụng được nâng cấp.
